„Życie trzeba przeżyć godnie, bo jest tylko jedno”.
Stefan Wyszyński
W dniu 18 października 2021 roku w ramach obchodów 43. rocznicy wyboru Karola Wojtyły na papieża została uroczyście otwarta wystawa pn. „Błogosławiony kardynał Stefan Wyszyński – duchowy przywódca Polaków”. Inspiracją do przygotowania ekspozycji, czynnej w holu głównym szkoły, była uroczystość beatyfikacji Prymasa Tysiąclecia, która odbyła się w Warszawie 12 września br.
Dość powiedzieć, że ten wielki patriota, pasterz Kościoła i orędownik pojednania polsko – niemieckiego, inicjator obchodów Millenium Chrztu Polski, autor słynnych „Jasnogórskich Ślubów Narodu” został wybrany uchwałami Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej patronem roku 2021. Obchodziliśmy 28 maja 2021 roku 40. rocznicę śmierci prymasa, a 3 sierpnia – 120. rocznicę urodzin.
Stefan Wyszyński urodził się w Zuzeli nad Bugiem 3 sierpnia 1901 roku. Po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął naukę w gimnazjum w Warszawie. Na skutek wybuchu I wojny światowej kilkakrotnie zmieniał szkoły. W 1920 roku wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku. Od 1924 roku pełnił posługę kapłańską, którą łączył z działalnością społeczną i naukową. Podczas II wojny światowej jako kapelan i wykładowca pracował w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach, a w trakcie powstania warszawskiego należał do zgrupowania AK „Kampinos”. W 1946 roku otrzymał godność biskupa ordynariusza diecezji lubelskiej, a dwa lata później został mianowany arcybiskupem metropolitą warszawsko – gnieźnieńskim. W 1953 roku otrzymał kapelusz kardynalski.
Miał wiele zasług jako obrońca wiary katolickiej i animator pojednania polsko – niemieckiego. Mądrze i skutecznie przeciwstawiał się propagandzie komunistycznej pragnącej zniszczyć polski Kościół, wielokrotnie wykazywał się odwagą w słowie i czynach, przez co spotykały go represje. Był inicjatorem listu do rządu, który przeszedł do historii pod nazwą „Non possumus”, wyrażającego stanowczy sprzeciw Episkopatu Polski wobec postępowania rządu PRL. Reakcją było aresztowanie prymasa i jego internowanie w klasztorze ss. Nazaretanek w Komańczy. Napisał wtedy słynny tekst „Jasnogórskich Ślubów Narodu”, złożonych 26 sierpnia 1956 roku na Jasnej Górze w klasztorze oo. Paulinów. Wedle przekazów wydarzenie to zgromadziło milion wiernych.
Kardynał Stefan Wyszyński prowadził duchową Wielką Nowennę, przygotowującą Polaków do obchodów Millenium Chrztu Polski (1966). Uroczystości religijne, każdorazowo gromadzące tysiące wiernych, odbywały się w całym kraju, a ich kulminacja od 2 do 4 maja 1966 roku na Jasnej Górze w Częstochowie zgromadziła blisko 2 miliony Polaków. Trzeba wspomnieć, że w żadnym innym państwie bloku sowieckiego nie doszło do manifestacji religijnych na taką skalę. Rok wcześniej (1965) kardynał był jednym z inicjatorów listu biskupów polskich do biskupów niemieckich, z którego pochodzi znany cytat: „Przebaczamy i prosimy o wybaczenie”. To orędzie uważane jest dziś za jeden z najważniejszych etapów pojednania polsko-niemieckiego po II wojnie światowej. Tuż przed śmiercią Wyszyński, mimo złego stanu zdrowia, wspierał NSZZ „Solidarność”. Prymas Polski zmarł 28 maja 1981 roku w Warszawie. Spoczął w katedrze św. Jana, a jego pogrzeb stał się wielką manifestacją narodową.
Sylwetka Prymasa Tysiąclecia, wzbogacona dziesiątkami zdjęć, została przedstawiona w formie 11 paneli wystawowych. Całość dopełniły gabloty prezentujące prace monograficzne poświęcone roli Kościoła w czasach PRL, artykuły naukowe na temat życia i działalności kardynała Wyszyńskiego, a także wielokrotnie wznawiane publikacje samego hierarchy Kościoła, w tym m.in. „Zapiski więzienne”, „Wielkie „Te Deum” narodu polskiego”, „Z gniazda orląt... Wybór przemówień, kazań i konferencji do młodzieży”. Zgromadzono też filmy dokumentalne i fabularne opowiadające o życiu Wyszyńskiego: „Prymas. Trzy lata z tysiąca” Teresy Kotlarczyk, „Non possumus” Pawła Woldana, „Jako w niebie, tak i w Komańczy” Macieja Wójcika. Osobną część wystawy stanowiły przedmioty liturgiczne i dewocjonalia, pomyślane jako ilustracja i exemplum pracy duszpasterskiej Prymasa Tysiąclecia. Zaprezentowano publiczności modlitewniki, brewiarz, różaniec, krzyże, sakralne płaskorzeźby wyobrażające otwarte dłonie – symbol chrześcijańskiego pojednania z prześladowcą. Poczesne miejsce wśród zgromadzonych eksponatów zajęła Biblia Tysiąclecia, wydana w 1965 roku, której przekład z języków oryginalnych zainicjowało opactwo benedyktynów tynieckich z Krakowa. Dodajmy, że było to pierwsze tłumaczenie całej Biblii na język polski w Kościele katolickim od ponad 350 lat, czyli od Biblii Jakuba Wujka. Zostało przygotowane celem uświetnienia obchodów Millenium Chrztu Polski, przygotowywanych właśnie przez Prymasa Tysiąclecia.
Czasową ekspozycję zwieńczyła mądra myśl Stefana Wyszyńskiego: „Szkoła musi być narodowa! Szkoła musi dać dzieciom i młodzieży miłość do ojczyzny, do kultury domowej, rodzinnej i narodowej. I musi wychować w tym duchu”. Przesłanie to nie straciło nic na aktualności i winno stać się drogowskazem dla każdego pedagoga i wychowawcy. Wystawę we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej przygotowali: Pani Anna Bałuka, Pani Jolanta Pietruszka i Pan Waldemar Kilar.
