Fragment Starego Testamentu o wyroku króla Salomona i postać Juranda ze Spychowa z "Krzyżaków" Henryka Sienkiewicza, a także rozkaz gen. Leopolda Okulickiego do żołnierzy Armii Krajowej pojawiły się w teście humanistycznym dla gimnazjalistów.
W zestawie było 29 zadań. 20 z nich to zadania zamknięte - należało wskazać prawidłową odpowiedź spośród kilku podanych.
Wśród cytowanych tekstów, do których musieli się odnieść uczniowie, był fragment Starego Testamentu o roztropnym wyroku żydowskiego króla Salomona i fragment "Krzyżaków" Henryka Sienkiewicza, przywołujący postać Juranda ze Spychowa. Ponadto w teście pojawił się dramatyczny rozkaz gen. Leopolda Okulickiego do żołnierzy Armii Krajowej z 19 stycznia 1945 r., a także fragment powieści fantasy "Władca Pierścieni" Johna R.R. Tolkiena o odważnej decyzji hobbita Sama.
W zadaniach dotyczących słynnej decyzji Salomona, rozstrzygającego spór o niemowlę, uczniowie mieli np. ustalić charakter króla Izraela (czy był człowiekiem: A - gwałtownym, B - okrutnym, C - roztropnym, D - wyrozumiałym).
Inne zadanie w tej grupie brzmiało: "Mądrość Salomona polegała na tym, że: A - respektował tradycje ludu Izraela, B - utrzymywał raz wydany rozkaz, C - spełnił żądanie rzekomej matki, D - przewidział reakcję prawdziwej matki". Uczniowie mieli także ustalić znaczenie wyrażenia "salomonowy wyrok" i odpowiedzieć na pytanie "dlaczego wydanie wyroku było dla Salomona trudne?".
Z kolei fragment "Krzyżaków" Henryka Sienkiewicza przywołał wspaniałomyślną decyzję znanego z siły i męstwa rycerza Juranda ze Spychowa, który darował życie i wolność swemu największemu wrogowi z zakonu krzyżackiego Zygfrydowi. Uczniowie mieli odpowiedzieć na pytania: o czym świadczy decyzja Juranda (A - odwadze, B - miłosierdziu, C - rozsądku, D - przebiegłości) i z jakim biblijnym nakazem jest związana (A - "Nie wydasz wyroku śmierci na niewinnego i sprawiedliwego", B - "Oko za oko, ząb za ząb", C - "Niech wasza mowa będzie: Tak, tak, nie, nie", D - "Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj"). Do tego fragmentu tekstu odnosiły się też pytania sprawdzające wiedzę uczniów o dziejach i charakterze państwa i zakonu krzyżackiego.
Tekst, na podstawie którego gimnazjaliści mieli wyłącznie wykazać się znajomością historii, to rozkaz gen. Leopolda Okulickiego do żołnierzy Armii Krajowej z 19 stycznia 1945 r., nakazującego rozwiązać szeregi AK. Wśród czterech zadań do tego tekstu jedno brzmiało: "Generał Okulicki wydał cytowany rozkaz, gdy Armia Czerwona: A - wkraczała do Polski we wrześniu 1939 r., B - zbliżała się do granic Rzeczypospolitej w 1943 r., C - zatrzymała się na wschód od Wisły w połowie 1944 r., D - przejmowała kontrolę nad ziemiami polskimi w 1945 r.".
W teście pojawił się także fragment lubianej przez młodzież powieści Johna R.R. Tolkiena "Władca Pierścieni", w którym autor opisał stan duchowy hobbita Sama przed podjęciem przez niego decyzji o zastąpieniu Froda w niebezpiecznej misji zniszczenia Pierścienia Władzy. Uczniowie mieli np. wskazać, czy Sam podjął decyzję powodowany: A - żądzą zdobycia sławy, B - pragnieniem przejęcia władzy, C - chęcią wywołania wojny, D - potrzebą wypełnienia misji.
W zestawie były również zadania otwarte - uczeń musiał sam napisać odpowiedź na zadane pytania. Poza fragmentem Biblii i tekstem Tolkiena, zadania odnosiły się do reprodukcji biblijnego obrazu "Sąd Salomona" Gustave'a Dore'a. Uczniowie mieli podać sposób, w jaki artysta wyróżnił na obrazie postać Salomona i napisać, jaką funkcję w biblijnej ilustracji Dore'a pełni światło. Dwa z pytań otwartych dotyczyło interpretacji wiersza "Ciężar" Leopolda Staffa.
Gimnazjaliści musieli też napisać tekst własny: rozprawkę na temat "Czy wybór przyszłej szkoły jest dla gimnazjalistów trudną decyzją". W tym zadaniu uczniowie mieli uwzględnić cechy gimnazjalistów oraz możliwości i konsekwencje wyboru. Ponadto uczestnicy testu mieli wymienić trzy różne sposoby legalnego wpływania obywateli na decyzje władz gminy i ocenić, który z nich jest najbardziej i najmniej skuteczny.
W środę uczniowie będą pisać test z wiedzy matematyczno-przyrodniczej, a w czwartek - test z języka obcego.
Sprawdź jak Ci poszło!
ODPOWIEDZI:
Zadanie 1. Stary Testament jest świętą księgą
A. żydów i muzułmanów.
B. chrześcijan i żydów. - prawidłowa odpowiedź
C. muzułmanów i chrześcijan.
D. żydów i buddystów.
Zadanie 2. Z tekstu I wynika, że król Salomon był człowiekiem
A. gwałtownym.
B. okrutnym.
C. roztropnym. - prawidłowa odpowiedź
D. wyrozumiałym.
Zadanie 3. Matka, którą król uznał za prawdziwą, zdecydowała się oddać swoje dziecko, ponieważ
A. bała się o życie syna. - prawidłowa odpowiedź
B. lękała się gniewu króla.
C. obawiała się zemsty fałszywej matki.
D. nie wierzyła w korzystny dla siebie wyrok.
Zadanie 4. Dlaczego wydanie wyroku było dla Salomona trudne?
A. Miał dwie sprzeczne wersje zdarzeń. - prawidłowa odpowiedź
B. Obie matki mówiły nieprawdę.
C. Jedno z zeznań było dokładniejsze.
D. Obie matki mówiły prawdę.
Zadanie 5. Mądrość Salomona polegała na tym, że
A. respektował tradycje ludu Izraela.
B. utrzymał raz wydany rozkaz.
C. spełnił żądanie rzekomej matki.
D. przewidział reakcję prawdziwej matki. - prawidłowa odpowiedź
Zadanie 6. Wyrażenie „salomonowy wyrok” oznacza decyzję
A. sprawiedliwą, choć czasem zaskakującą. - prawidłowa odpowiedź
B. pochopną i okrutną.
C. odważną, ale niekiedy niesprawiedliwą.
D. natychmiastową i nieodwołalną.
Zadanie 7. Decyzja o uwolnieniu więźnia przez Juranda świadczy o jego
A. odwadze.
B. miłosierdziu. - prawidłowa odpowiedź
C. rozsądku.
D. przebiegłości.
Zadanie 8. Uczynek Juranda jest zgodny z biblijnym nakazem
A. Nie wydasz wyroku śmierci na niewinnego i sprawiedliwego.
B. Oko za oko, ząb za ząb.
C. Niech wasza mowa będzie: Tak, tak, nie, nie.
D. Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj. - prawidłowa odpowiedź
Zadanie 9. Dla uczestników wydarzenia decyzja Juranda była
A. przewidywalna.
B. nieodpowiedzialna.
C. zaskakująca. - prawidłowa odpowiedź
D. uwłaczająca.
Zadanie 10. W tekście II potęgowaniu napięcia służy m.in. opis
A. postaci jeńca.
B. bochenka chleba.
C. zjawiska przyrody. - prawidłowa odpowiedź
D. reakcji Jagienki.
Zadanie 11. Nazwanie Tolimy prawa Jurandowa przez całe życie ręka oznacza, że był on osobą
A. bez której Jurand nie mógł się obejść. - prawidłowa odpowiedź
B. która musiała podporządkować się Jurandowi.
C. którą dano pod opiekę Jurandowi.
D. której Jurand okazywał szczególny szacunek.
Zadanie 12. W XIII i XIV w. państwo krzyżackie rozwinęło się głównie w następstwie
A. oddania się mieszkańców Prus i terenów z nimi graniczących pod opiekę Krzyżaków.
B. pokojowych negocjacji Krzyżaków z książętami piastowskimi Pomorza.
C. ekspansji Krzyżaków na terytorium Prusów oraz ziemie polskie i litewskie. - prawidłowa odpowiedź
D. zawarcia przymierza między Zakonem i Stolicą Apostolską.
Zadanie 13. Krzyżacy byli zakonem
A. kontemplacyjnym.
B. pustelniczym.
C. żebraczym.
D. rycerskim. - prawidłowa odpowiedź
Zadanie 14. Czego dotyczył ostatni rozkaz gen. Okulickiego?
A. Rozwiązania Armii Krajowej. - prawidłowa odpowiedź
B. Rozpoczęcia walki zbrojnej z nowym okupantem.
C. Podjęcia współpracy z wkraczającą Armią Czerwoną.
D. Rezygnacji z celów postawionych na początku wojny.
Zadanie 15. Dramatyzm decyzji gen. Okulickiego wynikał z tego, że musiał
A. odrzucić wizję wolnej, niepodległej Polski.
B. rozwiązać armię, mimo że nie osiągnęła zwycięstwa. - prawidłowa odpowiedź
C. podjąć współpracę z wrogiem.
D. rozpocząć nierówną walkę zbrojną z nowym okupantem.
Zadanie 16. Generał Okulicki wydał cytowany rozkaz, gdy Armia Czerwona
A. wkraczała do Polski we wrześniu 1939 r.
B. zbliżała się do granic Rzeczypospolitej w 1943 r.
C. zatrzymała się na wschód od Wisły w połowie 1944 r.
D. przejmowała kontrolę nad ziemiami polskimi w 1945 r. - prawidłowa odpowiedź
Zadanie 17. Autor tekstu III używa trybu rozkazującego, ponieważ
A. nie ma zaufania do swoich żołnierzy.
B. wymaga od odbiorców określonego działania. - prawidłowa odpowiedź
C. chce poinformować żołnierzy o zaistniałej sytuacji.
D. wyczerpał inne możliwości oddziaływania na odbiorcę.
Zadanie 18. W którym zdaniu jest opisany stan duchowy Sama przed podjęciem przez niego decyzji o zastąpieniu Froda?
A. Kiedy się ocknął, dookoła było ciemno.
B. Czas płynął, a on tak trwał szarpany rozterkami. - prawidłowa odpowiedź
C. Kiedy wspiął się na szczyt schodów, miał wreszcie przed sobą przełęcz.
D. Kroki, które postawił, były najtrudniejsze w całym jego dotychczasowym życiu.
Zadanie 19. Sam podjął decyzję powodowany
A. żądzą zdobycia sławy.
B. pragnieniem przejęcia władzy.
C. chęcią wywołania wojny.
D. potrzebą wypełnienia misji. - prawidłowa odpowiedź
Zadanie 20. Sam podjął decyzję w wyniku
A. strachu przed siłą Złego.
B. nacisku ze strony Rady.
C. rozmowy z samym sobą. - prawidłowa odpowiedź
D. tęsknoty za domem.
