Tradycja tłustego czwartku w klasie 4a

„Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła”.


W dniu 5 lutego 2016 roku podczas zajęć wychowawczych uczniowie klasy 4a zapoznali się z tradycją tłustego czwartku. Była to niesamowita okazja do skosztowania wspaniałych faworków, pączków i oponek, przygotowanych przez wychowanków Pana Waldemara Kilara pod opieką swoich rodziców i dziadków.
Aleksandra Hanus w swym wystąpieniu przedstawiła krótką historię zwyczajów tłustego czwartku. Słuchacze dowiedzieli się, że tradycja objadania się pączkami sięga korzeniami czasów pogańskich. Był to dzień, w którym świętowano odejście zimy i nadejście wiosny. Ucztowanie opierało się na jedzeniu tłustych potraw, szczególnie mięs oraz piciu wina, a zagryzkę stanowiły pączki przygotowywane z ciasta chlebowego i nadziewane słoniną. W specyficzny sposób obchodzono tłusty czwartek w Małopolsce. Nazywany on był wówczas combrowym czwartkiem.

Według legendy nazwa pochodzi od nazwiska żyjącego w XVII wieku krakowskiego burmistrza Combra, złego i surowego dla kobiet mających swoje kramy i handlujących na krakowskim rynku. Umarł on podobno w tłusty czwartek. W każdą rocznicę śmierci przekupki na targu urządzały więc huczną zabawę i tańce. Około XVI wieku w Polsce pojawił się zwyczaj jedzenia pączków w wersji słodkiej. Wyglądały one nieco inaczej niż obecnie – w środku miały bowiem ukryty mały orzeszek lub migdał. Ten, kto trafił na taki szczęśliwy pączek, miał cieszyć się dostatkiem i powodzeniem.
Podczas degustowania pysznych pączków i faworków został odczytany wiersz „Tłusty czwartek” Władysława Broniewskiego, który prezentujemy poniżej:

Góra pączków, za tą górą
tłuste placki z konfiturą,
za plackami misa chrustu,
bo to dzisiaj są zapusty.

Przez dzień cały się zajada,
a wieczorem maskarada:
Janek włożył ojca spodnie,
choć mu bardzo niewygodnie.

Zosia – suknię babci Marty
I kapelusz jej podarty,
Franek sadzy wziął z komina,
Bo udawać chce Murzyna.

W tłusty czwartek się swawoli,
później czasem brzuszek boli.

Spotkanie upłynęło w miłej i przyjaznej atmosferze. Miało na celu kultywowanie tradycji i obrzędowości.
Przypominamy, że tłusty czwartek, zwany zapustami, rozpoczyna ostatni tydzień karnawału. Jest to święto ruchome, ponieważ jego data zależna jest od daty Wielkanocy. Następny czwartek (po Środzie Popielcowej) należy już do okresu Wielkiego Postu, podczas którego chrześcijanie ze względów religijnych w ramach przygotowań do Świąt Wielkiej Nocy powinni zachowywać wstrzemięźliwość jako wyraz umartwienia.